Sinds 2016 hebben de drie gewesten in België (Vlaanderen, Wallonië en Brussel) een belangrijke stap gezet in de hervorming van de verkeersfiscaliteit. Met de invoering van de kilometerheffing wordt niet meer het bezit van een vrachtwagen belast, maar wel het gebruik ervan. Op die manier worden de infrastructuurkosten op een eerlijke manier in rekening gebracht, en worden ook de milieueffecten mee in de berekening genomen.
Het is het maximaal toegelaten totaalgewicht (MTT) van de trekker die bepaalt of de kilometerheffing van toepassing is of niet. MTT is hetzelfde als maximaal toegelaten massa (MTM). Deze voertuigen voor goederenvervoer moeten kilometerheffing betalen:
- Alle voertuigen voor goederenvervoer met een maximaal toegelaten totaalgewicht (MTT) van meer dan 3,5 ton
- Trekkers van categorie N1 (gelijk of minder dan 3,5 ton) met carrosseriecode BC die een oplegger trekken en waarvan het gecombineerde gewicht meer dan 3,5 ton is. Die opleggertrekkende motorvoertuigen worden 'BE-trekkers' genoemd.
- De maatregel geldt ook voor de hieronder genoemde voertuigen die in het buitenland zijn ingeschreven:
- takelwagens
- trekkers van kermisattracties
- voertuigen met een rittenkaart
- voertuigen met een Z-plaat (handelaarsplaat).
Het concrete bedrag van de tolheffing wordt berekend met behulp van een klein toestel in de vrachtwagen: de zogenoemde ‘On Board Unit’. Die OBU registreert hoeveel kilometer de vrachtwagen op Belgische tolwegen gereden heeft. U moet daarvoor de juiste euronorm ingeven in de OBU. Als u de verkeerde euronorm ingeeft, riskeert u een boete. Specifieke dienstverleners staan in voor de verspreiding van de OBU's en de facturatie aan de eigenaars van de voertuigen.
De interregionale entiteit Viapass is de toezichthoudende en coördinerende overheidsorganisatie voor de kilometerheffing.